اثرات جایگزینی ذرت خوراک آغازین با تریتیکاله و جو بر عملکرد و سن از شیرگیری گوساله های شیرخوار هلشتاین

مطالعه حاضر با استفاده از 32 راس گوساله هلشتاین (16 نر و 16 ماده) به منظور ارزیابی اثرات جایگزینی ذرت با جو یا تریتیکاله در خوراک آغازین گوساله های شیرخوار بر میانگین مصرف خوراک، میانگین افزایش وزن روزانه، بازده مصرف خوراک، سن از شیرگیری، رشد اسکلتی، ph مایع شکمبه و متابولیت های خون در قالب طرح کاملا تصادفی با چهار تیمار انجام شد. نسبت غلات مورد استفاده در استارتر بدین صورت بود: 1- 100% ذرت (c) 2- 75% ذرت و 25% جو (b) 3- 75% ذرت و 25% تریتیکاله (t25) 4- 50% ذرت و 50% تریتیکاله (t50). خوراک ها بصورت هم انرژی و با میزان پروتئین در حدود 19 درصد تنظیم شدند. گوساله ها تا زمان شیرگیری روزانه با 4 لیتر شیر کامل در دو نوبت صبح و عصر تغذیه می شدند و از روز چهارم تا روز هفتادم پس از تولد دسترسی آزاد به آب و استارتر داشتند. در هر تیمار نیمی از گوساله ها بصورت تصادفی برای نمونه گیری خون، مدفوع و مایع شکمبه انتخاب شدند. داده ها در سه دوره 42-0، 70-43 و 70-0 آنالیز شد. مصرف استارتر، افزایش وزن و بازده مصرف خوراک در دوره اول در تیمار شاهد کمتر بود ولی این تفاوت معنی دار نبود. در دوره دوم نیز عملکرد در بین تیمارها مشابه بود. در کل دوره مصرف استارتر و افزایش وزن در بین تیمارها یکسان بود ولی بازده مصرف خوراک در تیمارt 50 تمایل به کاهش (09/0= p) نشان داد. با اینکه سن از شیرگیری در تیمار دوم و چهارم کمتر بود ولی این تفاوت به لحاظ آماری معنی دار نبود. میزان ph مایع شکمبه در سن 70 روزگی در تیمار b وt 50 نسبت به گروه c و t25 بطور معنی داری کمتر بود (05/0=p) ولی در سن 35 و 50 روزگی تفاوتی در بین تیمارها مشاهده نشد. مقایسه متابولیت های خونی نشان داد میزان ازت اوره ای خون در تیمار t25 وt 50 در دوره دوم بطور معنی داری (0004/0= p) بالاتر از cو b بود ولی میزان گلوکز و بتاهیدروکسی بوتیریک اسید در بین تیمارها در هرسه دوره یکسان بود. هضم پذیری ظاهری هیچ یک از اجزاء مغذی در دوره اول تحت تاثیر تیمار قرار نگرفت. در دوره دوم، جایگزینی تریتیکاله و جو افزایش معنی دار در هضم-پذیری ظاهری ماده خشک (03/0= p)، الیاف شوینده خنثی (0007/0= p) و ماده آلی (02/0= p) را سبب شد. جایگزینی ذرت با تریتیکاله یا جو بهبود رشد اسکلتی را بهمراه داشت؛ چنانچه در زمان قبل از شیرگیری ارتفاع جدوگاه (005/0= p) در تیمار b وt 50 بطور معنی داری بالاتر از گروه c بود. نتایج آزمایش حاکی از آن است که جایگزینی بخشی از ذرت با جو یا تریتیکاله در استارتر گوساله های شیرخوار تا سطوح مورد آزمایش در مطالعه حاضر، بدون تاثیر منفی بر عملکرد گوساله ها امکان پذیر است.